Wat kost het bouwen van een woonboot? Een brede vraag met een complex antwoord. Neem je een bestaande ark over, laat je een bestaande woonark renoveren of laat je een hele nieuwe woonboot ontwerpen? En hoe duur is dit dan? Hoeveel kosten ben je kwijt aan het vergaren van een ligplaats?
Ik heb veel ervaring met het ontwerpen van woonboten en ik neem je even mee in mijn rekensommetje. Ook laat ik je zien welke kostenposten je niet moet vergeten.
Inhoud
Wonen in de natuur vlak bij de stad
Het bouwen van een woonboot is een droom die kan uitkomen. In Nederland zijn ca. twaalfduizend tot dertienduizend ligplaatsen voor woonboten. Het is dus voor een select gezelschap weggelegd. Wie droomt er niet van het gevoel van vrijheid, maar dan in de nabijheid van de stad? Of juist aan de rand van een natuurwater? Of beide, de combinatie is mogelijk!
Maar: de schaarste is groot!
Ben je al een tijd op zoek? Informeer dan goed naar alle mogelijke ligplekken die voor jou in aanmerking komen. Als je je pijlen richt op één locatie, dan wordt de spoeling wel heel dun.
Wat kost een boot die helemaal af is?
Een klein onderzoekje op internet leert ons: een mooie woonboot inclusief ligplek in de buurt van Amsterdam kost zevenduizend euro per vierkante meter. Dan heb je wel een juweeltje: 170m2 voor 1,2 miljoen. Een afgetrapte ark in de haven van Hilversum kost 2 ton voor 64m2. Dat komt dus neer op drieduizend euro per m2.
Maar de woonboot zelf is feitelijk niet zo veel waard in Hilversum. Waarom niet?
De ligplaats bepaalt voor een groot deel de prijs
Ben je benieuwd naar de kosten van een woonboot, dan kom je er al snel achter dat het verwerven van een ligplaats het duurste element is. Ik zeg bewust niet ‘het kopen van een ligplaats’, want je koopt bijna nooit een ligplaats. Je koopt het recht om afgemeerd te liggen. Een ligplaatsvergunning dus.
Er zijn wel een paar gemeentes waar je ook de onderliggende grond koopt. Maar die waterkavels, zoals ze zo mooi heten, zijn schaars in Nederland.
Zo’n ligplaatsvergunning wordt voor forse bedragen verhandeld. Tonnen. De woonboot of ark dat ligt afgemeerd is meestal niet zo veel meer waard als je het hebt over een oud bouwjaar. Een woonboot van 50 jaar oud kost namelijk minder dan tienduizend euro.
Als je echt geluk hebt, kun je gratis een boot verkrijgen bij iemand die een nieuwe ark laat bouwen. Want het slopen van een woonboot kost namelijk ook geld.
Dubieuze betonnen bak
Een oudere woonboot is meestal slecht geïsoleerd en de bouwkundige staat van de betonnen bak wordt vaak in twijfel getrokken. Hoewel er genoeg arken zijn die al tachtig jaar op het water liggen, vinden kersverse waterbewoners het meestal niet zo’n goed idee om een oude ark te upgraden met een dure verbouwing. Want waarom zou je € 100.000,- investeren in een nieuwe gevel, nieuwe kozijnen en een nieuw dak, als je niet zeker weet of de bak wel in goede conditie is.
Ga je toch voor een totale renovatie? Met jou zijn er vele anderen. Doe dit dan wel op vrij jonge betonnen bak, niet ouder dan dertig jaar. Die bak gaat immers nog vele decennia mee.
Nieuwbouw is een goede optie
Een woonboot nieuw bouwen kan natuurlijk ook. Reken dan op bouwkosten van € 3000,- per vierkante meter en je hebt een denkrichting voor de bouwkosten van een nieuwe ark.
Let op: de ark wordt ergens op een werf gebouwd en moet daarna nog versleept worden. Reken dan op gemiddeld € 3000,- tot € 5000,- sleepkosten, afhankelijk van de route.
Ook het aansluiten op het riool is altijd een interessante kostenpost. Hier kun je wederom een paar duizend euro voor uittrekken, zeker als de oude aansluiting niet meer voldoet aan de nieuwe regels.
De bouwkosten per vierkante meter kunnen trouwens flink variëren, want hoe kleiner je bouwt, hoe hoger de prijs per vierkante meter. De bouwkosten zijn afhankelijk van het afwerkniveau en de gebruikte materialen. Zo is een zinken buitenzijde duurder dan houten latjes. En stalen kozijnen zijn duurder dan aluminium vensters. Kunststof en houten ramen en deuren zijn weer goedkoper dan de metalen glaspartijen. Kortom, de gebruikte materialen zijn erg bepalend voor de bouwkosten.
Wat kost het ontwerp van een woonboot?
Heb je een ligplaats weten te bemachtigen, dan ben je gemiddeld in Nederland 3 tot 4 ton armer. Wil je op die ligplaats een compleet nieuwe ark neerleggen, dan kun je fantaseren over een eigen ontwerp. Laat je bijstaan door iemand die verstand heeft van waterwoningen, want een ark kan totaal scheef komen te liggen als je deze niet goed ontwerpt.
Daar wordt je niet vrolijk van, hoewel kinderen het wel gaaf vinden als de knikkers met een rotvaart richting de hoek van de speelkamer rollen.
Het laten maken van een ontwerp is een klein percentage van de totale bouwkosten en ligplaatskosten samen. Denk aan circa 2% tot 3% van de totale investeringskosten. Deze kosten kun je reserveren voor het ontwerp. Sommige arkenbouwers bieden ook aan om de technische tekeningen te maken. Zij verstoppen de tekenkosten dan vaak in de totale kosten. Het tekenen en ontwerpen zit er dan zogenaamd gratis bij in.
Waarom niet het ontwerp laten maken door een arkenbouwer?
Er zijn twee belangrijke redenen om niet voor die optie te kiezen. Allereerst moet je je realiseren dat je dan aan die bouwer ‘vast zit’. Dat kan wel eens een dure keuze blijken. Je kunt dan immers niet naar een andere arkenbouwer stappen met die tekeningen om ook een offerte op te vragen.
Arkenbouwers hebben vaak hun eigen bouwsysteem en al snel zal blijken dat de concurrent opnieuw een ontwerptekening wil maken. De indeling van de kamers kun je dan misschien wel zo houden, maar je bent opnieuw tijd en energie kwijt met een arkenbouwer.
Tweede reden om niet met de tekenaars van een arkenbouwer aan de slag te gaan, is het gebrek aan creatieve invallen. Hoewel die tekenaars vaak technisch super kundig zijn, is er vaak een gebrek aan vlieguren in gave dingen ontwerpen. Dit hoef je ook niet verwachten: de tekenkamer is vaak vooral gericht op de productie van de technische tekeningen.
Ontwerp je woonboot bij een ervaren architect
Een gaaf ontwerp kun je beter bij een ervaren architect halen, die het ontwerpen van woningen het hele jaar door doet. Kijk wel of het gaat om een architect of ontwerper die ervaring heeft met woonboten. Er zijn namelijk genoeg verhalen van ontwerpers die blunders maakten, bijvoorbeeld met de positie van de badkamer (die moet namelijk dicht bij de rioolpomp zitten), of de hoogte van de traptreden (je moet de vloer van de betonbak namelijk ook binnenin nog isoleren, daar moet je vanaf dag 1 rekening mee houden).
Vervolgens kun je met de ontwerptekening langs bij verschillende bouwers voor een goed plan van aanpak als het om de techniek gaat. Dit is een plan van aanpak dat je meer flexibiliteit geeft, meer zekerheid dat jouw wensen op een creatieve manier worden vertaald en dat jou meer controle geeft om een onafhankelijk prijsvergelijking bij verschillende arkenbouwers te doen.
Wanneer je kiest voor een ervaren architect voor het ontwerp, lijken de ontwerpkosten extra te zijn. Dat is echter puur een visueel nadeel, je betaalt bij de bouwers uiteindelijk ook voor de ontwerptekeningen, maar die worden verstopt in de totale kosten. Per saldo zal je ongeveer hetzelfde bedrag kwijt zijn, maar je hebt dan wel een gaver en meer unieke woonboot te pakken.
Conclusie, wat kost een woonboot
Dus, even kort op een rijtje:
- Een ligplaats is het duurste en varieert van € 200.000,- tot € 500.000,- in de Randstad.
- Ook buiten de Randstad zijn ligplaatsen schaars, dus daar kom je ook hoge prijzen tegen.
- Een ligplaats is bijna altijd al bezet met een ark, ook als het een oud krot is. Een krot laten slopen kost namelijk geld.
- Investeer alleen in een verbouwing van een krot als de betonbak nog meer dan 50 jaar mee gaat.
Heb je een ligplaats weten te bemachtigen en ben je op zoek naar een architect die je begeleidt bij het ontwerp en de (ver)bouw van je ideale woonboot?